Çoluk Çocuk

"...yaşlıca bir çift önümüzde durup alenen bizi incelemeye başladı. Robert ilgi çekmekten hoşlanıyordu, heyecanla elimi sıktı. 'Hadi, fotoğraflarını çek,' dedi kadın, hayretler içindeki kocasına. 'Sanatçılar galiba.' 'Hadi canım,' dedi adam, omuz silkerek. 'Çoluk çocuk bunlar.'"

Kitabın ismine ilham kaynağı olan diyalog, punk dünyasına, 'Horses' gibi bir albüm kazandıran, güçlü kadın Patti Smith'in romanı Çoluk Çocuk(Just Kids)'tan. 2010 yılında yayınlanan roman, küçük bir kız çocuğundan; bir şaire, bir müzisyene, bir yazara, kısaca bir sanatçıya dönüşen, Patti Smith'in otobiyografik hikayesi. Smith'in tüm bu dönüşümlerini okurken, 60'lar ve 70'lerin Newyork'unda, müzik ve sanat dünyasının kalbine bir yolculuğa çıkıyoruz. 70'li yıllar biraz olsun ilginizi çekiyorsa, aynı zamanda rock/punk müzik seviyorsanız bu romanı okumalısınız. Patti Smith ve dönemin müzisyenlerini sevenlerin ise zevkle okuyacağı kesin.

Romanın ana kahramanlarından biri ise Smith'in tüm bu yolculuğu boyunca hep yanında olan, dönemine aşırı bulunan tarzıyla damgasını vuran fotoğraf sanatçısı Robert Mapplethorpe'dan başkası değil. Aynı hayallerle evlerini terk eden ve Newyork sokaklarında birbirlerini bulacak kadar şanslı olan iki çocuk, birbirlerine hemen bağlanırlar. 70'lerin vaat ettiği özgürlük ile yaratıcılıklarını fark eden ve sanata tutkuyla bağlı olan ikilinin amaçları aynıdır. Sanatçı olmak.

Bu fikir kulağa çok romantik gelse de paran yoksa yaşayamazsın. Bu gerçeği fark etmeleri uzun sürmeyecektir. Bir müddet parasızlık ve açlıkla mücadele etmek zorunda kalırlar. Fakat hiçbir zaman hayallerinden vazgeçmezler. Buldukları her fırsatı değerlendirip, kısıtlı da olsa boş zamanlarında çok çalışırlar. Eğer birbirlerini bulamamış olsalardı, bu kadar dayanabileceklerini düşünmek gerçekten zor. Bütün bu sefaleti yaşarken, hayallerine, sanata ve birbirlerine tutunarak, yavaş yavaş istedikleri noktaya gelmeyi başarıyorlar.

Bütün bunlar buz dağının görünen ve hoşa giden kısmı. Her beyazın bir siyahı olmalı ki yaşam döngüsü bozulmasın. Robert Mapplethorpe, Patti Smith ile olan beraberliğinden dolayı uzun süre erkeklere olan ilgisini saklamak zorunda kalmış ve yine parasız kaldıkları dönemlerde para karşılığı erkeklerle ilişkiye girmiştir. Smith, Mapplethorpe'u bu kimlik bunalımında ve kendini arayış sürecinde de yalnız bırakmaz. Aşk gibi başlayan ve hayat arkadaşlığına dönüşen ilişkilerinde sona doğru acı ağır basacaktır. Mapplethorpe, HIV virüsü kapmıştır. Smith, çok sevdiği ve beraber yürüdüğü Robert'ın ölümünü görecektir.

Kitap, sanata ve Beat kuşağı dönemine meraklı herkes için oldukça ilham verici. İnsanda yapmak istedikleri için harekete geçme isteği uyandırıyor. Patti Smith'in samimi anlatımı ve dili kitabı daha çok sevdiriyor. Sohbet havasında yaşadıklarını ve duygularını tüm içtenliğiyle kağıda dökmüş.

Bir süre Leonard Cohen'in Janis Joplin ile olan ilişkisini anlattığı Chelsea Hotel No 2 adlı ünlü şarkısında da adı geçen otelde kalırlar. Janis Joplin, Jimi Hendrix, Jim Morrison, Frank Zappa, Bob Dylan ve Andy Warhol gibi pek çok Beat Kuşağı ünlüsü Chelsea Hotel'de kaldığından, yolu Patti Smith ile kesişenler de kitapta yerlerini almışlardır. Kitabı okursanız, Patti Smith'in Horses albümünün kapağındaki fotoğrafın hikayesini de öğreneceksiniz.

Tüm bu yönleriyle de Çoluk Çocuk, dönemin içinde yaşamış birinden dinlediğimiz tarihsel bir doküman olma niteliği taşır. Dönemi dikkatli incelersek, elbette bu ünlülerden pek azı hayatta kalmayı başarabilmiştir. Eroin komaları, alkol zehirlenmeleri, HIV taşıyıcılığı gibi aşırılıklardan ortaya çıkan sorunlarla boğuşurlar. Bu açıdan bakınca çokta özendirici bir hayat yaşamadıklarını söyleyebiliriz. Hayatta kalmayı başaranlardan Patti Smith ise bize dönemin gerçekliğini tüm çıplaklığıyla yansıtır ve hikaye bir ağıta dönüşür. Ayrıca kitapta Robert Mapplethorpe ve Patti Smith'in pek çok fotoğrafı bulunmaktadır.

Bir duyuru: Artık yazılarım, güncel kültür-sanat ve edebiyat haberlerinin yer verildiği bir portal olan, dost site Eskimeyen Kitaplar'da da yayınlanacaktır.